Danie de Lange sit hier op die onderkaak van ‘n spermwalvis wat hy by Gansbaai Getypoel uit die see gehaal het
Die onderkaak van ‘n volgroeide spermwalvis het onlangs tussen die rotse by Gansbaai Getypoel uitgespoel en is deur Danie de Lange uitgehaal. Die onderkaak is ±4,37m lank en blyk volledig te wees, afgesien van die tande wat nie meer in die “tandholtes” is nie. Danie was onseker van sy fonds, maar Wilfred Chivell het bevestig dat dit ‘n spermwalvis se kaak is en nie dié van ‘n suidelike noorkapper (southern right), wat tandloos is, nie. Met Wilfred wat oorsee is, het Gansbaai Courant by Piet Pretorius, bekende en afgetrede Taksidermikus van die Suid-Afrikaanse Museum in Kaapstad, besoek afgelê. Piet het sonder enige aarseling bevestig dat dit die onderkaak van ‘n spermwalvis of potvis is. “Die spermwalvis is die grootste van alle “tandwalvisse” en die langslewende lid van die Physeter soort,” het Piet gesê.
Internetfoto van 'n spermwalvis met sy onderkaak wat oopgetrek is
“Die bo-kaak het geen tande nie, maar wel tandholtes waarin die tussen 18 en 26 tande in die onderkaak pas. Die walvis word ook gereken as die diepste duikende soogdier en sal selfs tot 3 kilometer vir prooi duik.” Die manlike spermwalvis (Physeter macrocephalus) se gemiddelde lengte is ± 16m, met sommiges wat tot 20.5m lank kan word en tot soveel as 57,000kg kan weeg. Die spermwalvis se hoofvoedselbron is groot pylinkvisse (tjokka’s). Hulle kan 60 jaar en ouer word en kom feitlik enige plek in die oop oseane voor. Die spermwalvis se brein is die grootste ter wêreld en is sowat vyf keer swaarder as die menslike brein.
Die naam “sperm”-walvis word toegeskryf aan die groot hoeveelheid “vloeibare was” (soos oorwas) in die vis se kop, wat voorheen foutiewelik as sperm (semen) aangesien is. “Ek was reeds met die departement in verbinding en is nou bewus daarvan dat ek ‘n permit daarvoor benodig, tensy dit as ‘n opvoedkundige item uitgestal word,” het Danie gesê. “Ek het besluit om die onderkaak via die Kaapstadse museum aan Gansbaai Toerisme te skenk om dit uit te stal.”
Hardus Botha
